TOROSLARIN DOMUZ SORUNU
Bozkır'ın, Hadim' in sorunları bilindiği gibi çoktur. Tümünü birden anlatmaya çalışmak yanlış olur. Genel olarak ele almak yerine önem sırasına göre ele alıp, çözüm yollarını değerlendirmek yerinde olur diye düşündüm. Bu amaçla başlıktaki sorunu yazmayı uygun buldum. Bozkır, Hadim ve çevresinde görüp, izleyip, dinlediğim bir soruna değinip bazı önerilerde bulunacağım. Yaz aylarında kendi köyüm (mahallem) Bozkır Küçükhisarlık ve Hisarlık, Yelbeyi, Taşbaşı, Tepelice, Dereiçi (Gederet), Söğüt, Üçpınar, Işıklar, Yazdamı, Ulupınar mahallerine uğradım. İnsalarımızla sohbet ettim. Dağları, bahçeleri , ormanları gezdim.Bozkır merkezde ''cuma pazarı'' günleri eski dostlarla sohbet ettim. Sorunlardan söz edip konuştuk. Gözlemlerimde, sohbetlerimde, yakınmalarda ortak sorunlar ortaya çıktı. En önemli sorun olarak karşımıza ''Domuz'' çıktı. Neden ekip biçmiyorsunuz sorusuna ''domuzla başa çıkamı- yoruz'' oldu. Hadim ve çevresindeki yerleşim yerlerinde de bu sorunun 'bıkkınlık' derecede olduğunu gördüm. Domuz hakkında bilgilerimi, araştırmalarımı, incelemelerimi birleştirince aşağıdaki ayrıntı-lar ortaya çıktı. Domuz: Çift tırnaklı 20-30 yıl yaşayabilen bir hayvandır. İyi bir bitki örtüsüne sahip her türlü ortam ve iklimde yaşayabiliyor. Yayvan yapraklı ormanlık alanları seviyorlar. Su kenarları, sık çalılıklarla kaplı meralıklarda yaşıyorlar. Sürüler halinde geceleri dolaşıp, gündüzleri gölgeliklerde yatıyorlar. Sık sık yer değiştirip, bir gecede 5-20 km. çevreyi dolaşabiliyorlar.115 günlük bir gebelikten sonra 4-12 yavru doğurabiliyorlar. Yavruladıkları ve anaçlar kısa sürede gebe kalıp yavrulayabiliyorlar. Hem ot obur, hem et oburdurlar. Meyve-sebze, sürüngenler, solucanlar, böcekler kısaca ne bulurlarsa yiyorlar. Bozkır ve Hadim çevresi domuzların yaşaması ve beslenmesi için gerekli şartlara çok uygun duruma gelmiş. Bu yüzden de domuzlar bölgemizde aşırı çoğalmışlar. Yaşama ortamları ve beslendiği yiyecekler belirtildiği gibi olunca, domuz sayısı artmış. Bölgede tarımın da yapılması mümkün olmamış. Tarım yapılamayıp, bir şeyler üretilemeyince bölge insanı sıkıntıya düşmüş görünüyor. Belirtilen bu büyük sorun çözülemez değildir. Ortak hareket edilip mücadele edilirse kısa sürede insanları sıkıntıya sokan bu sorun halledilir kanaatindeyim. Aşağıda belirteceğim önerilerin hayata geçirilip, başarı elde edilmesi zor olmasa gerek. Yaban domuzlarının en büyük yok edicisi, düşmanı insandır. Bölgede nüfus düşmüş, yaşayan insan sayısı nerede ise yok denecek kadardır. Nüfus azalınca tarım,
hayvancılık vb. yapan da azalmış. Bölgede bitki örtüsü gözle görülür şekilde sıklaşmış. Bu hayvanların düşmanları olan tilkiler ve kurtlar (Domuzların yavrularını çalıp yerler) yok olunca, ortam tam domuzların yaşayacağı yerler olmuş. Bölge tamamen onlara kalmış. İlgili bakanlıklar bölgeye, yaban domuzları ile mücadele amacıyla kurt salmış. Salınan bu kurtlar domuzları avlayacağına daha kolay av olarak; koyun, keçi, eşek, at, inek, öküz gibi evcil hayvanlara saldırmaya başlamışlar. Saldırmakla kalmayıp hayvanları öldürmüş, parça-lamışlar. İnsanlar bu yönden de mağdur olmuşlar. Bozkır ve Hadim bölgesi, bu hayvanlardan arındırılmadıkça tarım yapılamayacak duruma gelmiş. Ekip dikebilenler tarlasını, bahçesini, bağını, bostanını tel örgü ile çevirmek zorunda kalmış. Tel örgü ile ne kadar arazi çevrilebilip, ne kadar tarım yapılabilir?.. Başkaları tarafından çözüm bulunmadığına göre iş başa düşmektedir. Mahalle (köy) muhtarları, belediye başkanları, ilçelerin yöneticileri, sivil toplum örgütleri (dernekler), meslek odaları (öncelikle ziraat odaları), avcılar ve atıcılar derneği, ilçelerin tarım müdürlükleri vb. toplanıp çözüm yolları araştırmalı ve bulmalıdırlar. Asli görevlerinden en önemlisi de bu olsa gerek. Bence; mücadele yolları ve yöntemleri şunlar olabilir : 1-Bölgesel av festivali düzenleme: Belirtilen tüzel ve kamu kuruluşları iş birliği yaparak, ilgili bakanlıktan izin alınabilir. Adı belirtilen festival; ülke geneli ve uluslararası olabilir. İnternet ve av organizasyon acentaları ile işbirliği yapılarak gerekli duyurular yapılabilir. Katılımcılar-dan belirlenen belli bir ücret bile alınabilir. ''Dağın taşı ile dağın kuşu avlanmış olur.'' Devlet eliyle bu tür av festivalleri yapılmaktadır. Çeşitli kolaylıklar sağlanmaktadır. Ayrıca avlanan yaban domuzları ilgili domuz mezbahaneleri ile temasa geçilerek satılıp değerlendirilebilir. (Manavgat'ta bir domuz üretme çiftliği ve mezbahane var. Orada çalışan bir hemşehrimizle 4 sene önce kilosunun kaçak olarak yerinden 8 liraya aldıklarını söylemişti. Eti kaliteli olduğundan tercih ediliyormuş.) Düzenlenen festival geleneksel hale getirilebilir. 2-Bozkır ve Hadim bölgesi tatil yöresi haline gelmiş. Bölgede yaşayan nüfus azalmış. Ekilmeyip, tarım yapılmayan arazi çoğalmış. Bölge hayvancılığa elverişli hale gelmiş. Hayvancılık teşvik edilip, gerekli destek verilirse dağlar hayvanlarla dolar. Dağların dolması domuzların yaşam alanlarını daraltır. Üreyip çoğalmaları zorlaşır. Böylece hem insanlara gelir kapısı açılmış olur, hem de domuz sorunu çözülmüş, halledilmiş olur.
İlgilililerin duyarlı olacağı umuduyla saygılar sunarım.
18.03.2019 Mithat ARI Bozkır Küçükhisarlık Mahallesi (Köyü)
